Giới thiệu cuốn album ảnh: Đoàn đại biểu nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tham dự Hội nghị Giơnevơ năm 1954 lưu tại Kho cơ sở Bảo tàng Hồ Chí Minh

Ngày đăng: 03:38 10/01/2019

Cỡ chữ

Ngày 7/5/1954, chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ chấn động địa cầu, kết thúc 9 năm kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược gian khổ của quân và dân ta. Lúc này, bên kia bán cầu, Hội nghị Giơnevơ về vấn đề Đông Dương đang diễn ra tại Thụy Sỹ. Hội nghị khai mạc từ ngày 26/4/1954. Tham dự hội nghị có đại diện của 9 nước: Việt Nam, Trung Quốc, Liên Xô, Anh, Pháp, Mỹ, chính quyền Bảo Đại, Campuchia và Lào. Vấn đề đầu tiên trên bàn hội nghị là bàn về chiến tranh Triều Tiên, nhưng ngay sau khi biết tin thực dân Pháp thất thủ tại chiến trường Điện Biên Phủ, sáng 8/5/1954 vấn đề Đông Dương được đưa lên bàn nghị sự. Đoàn đại biểu Chính phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa do Thủ tướng Phạm Văn Đồng dẫn đầu bước vào hội nghị với tư thế của dân tộc chiến thắng.

Toàn cảnh diễn biến hội nghị và những hoạt động bên lề hội nghị của đoàn được nhà nhiếp ảnh Vũ Năng An chụp và tập hợp trong cuốn album ảnh. Hiện nay, cuốn album đang được lưu giữ tại kho cơ sở Bảo tàng Hồ Chí Minh. Chúng tôi xin giới thiệu cuốn album trên để chúng ta có dịp nhìn lại những thời khắc trọng đại của lịch sử dân tộc.

Cuối tháng 3/1954, đoàn đại biểu Chính phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa do Phó Thủ tướng Phạm Văn Đồng dẫn đầu sang Trung Quốc sau đó qua Liên Xô để học hỏi kinh nghiệm tham dự hội nghị quốc tế và chuẩn bị tài liệu tham dự Hội nghị Giơnevơ. Lúc này, đồng chí Vũ Năng An đang học ở Liên Xô. Đồng chí đã vinh dự được chọn đi theo đoàn để chụp ảnh cho toàn bộ chuyến đi của đoàn. Những bức ảnh đen trắng với các khuôn hình, góc bấm máy đẹp đã khắc họa rõ nét những hoạt động sôi nổi nhưng không kém phần căng thẳng, quyết liệt trong những giờ phút quyết định của lịch sử. Những bức ảnh được sắp xếp trong cuốn album theo thứ tự thời gian diễn ra hội nghị.

Album bọc vải màu trắng, có hoa văn kẻ màu nâu và đỏ, kích thước 26cm x 36cm. Album gồm 103 ảnh với nhiều kích cỡ khác nhau. Ảnh nhỏ nhất kích thước: 6 x 6 cm, ảnh to nhất kích thước: 18 x 24 cm.

Hai bức ảnh mở đầu: Ảnh thứ nhất là ảnh toàn cảnh bên ngoài khu vực hội trường, nơi diễn ra hội nghị Giơnevơ số 7178, Genève, cung điện Quốc gia nhìn xuống thành phố và đồi Mont-Blanc. Bức anh thứ 2 là chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh năm 1950 do nhà nhiếp ảnh Vũ Năng An chụp tại Việt Bắc. Đây là bức ảnh Đoàn đại biểu Chính phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa mang theo để treo tại văn phòng làm việc của đoàn và tặng lưu niệm cho những vị khách quí cùng bạn bè quốc tế tham dự hội nghị.

Album ảnh được chia thành những phần chính phản ánh những hoạt động của đoàn:

Phần đầu bao gồm toàn bộ những hoạt động của đoàn tham dự hội nghị Giơnevơ. Ảnh chụp trưởng đoàn các nước trước khi hội nghị diễn ra: đồng chí Nam Nhất, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao nước cộng hòa nhân dân Triều Tiên, đồng chí Môlôtốp, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Liên Xô, đồng chí Chu Ân Lai, Thứ trưởng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa, đồng chí Phạm Văn Đồng, phó Thủ tướng kiêm quyền Bộ trưởng Bộ Ngoại giao nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Ảnh chụp Đoàn đại biểu nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tại hội nghị. Ảnh chụp một góc quang cảnh trong hội trường tại phiên họp khai mạc hội nghị. Và bức ảnh đặc biệt chụp ngày 21/7/1954, dưới sự chứng kiến của đại diện các bên liên quan, đồng chí Tạ Quang Bửu - Thứ trưởng Bộ Quốc phòng thay mặt Bộ Tổng Tư lệnh quân đội nhân dân Việt Nam, ký những bản hiệp định đình chỉ chiến sự ở Việt Nam và Lào. Về phía Pháp, Thiếu tướng Đentay thay mặt Bộ Tổng tư lệnh quân đội liên hiệp Pháp ký vào bản hiệp định. Cùng ngày, đồng chí Tạ Quang Bửu thay mặt Bộ Tổng Tư lệnh quân đội nhân dân Việt Nam và những lực lượng quân sự chiến đấu ở Cao – Miên ký bản hiệp định đình chỉ chiến sự ở Cao – Miên. Thiếu tướng Tiuloong thay mặt bộ tổng tư lệnh quân đội quốc gia Khơ-Me ký bản hiệp định đình chỉ chiến sự ở Cao-Miên. Như vậy, sau hơn 2 tháng rưỡi, Hội nghị đã kết thúc thành công, nhân dân ta đã giành được những thắng lợi khá quan trọng buộc Pháp phải công nhận nền độc lập của Việt Nam và Đông Dương. Ảnh chụp tại phiên họp bế mạc hội nghị về vấn đề lập lại hòa bình ở Đông Dương, chiều 21/7/1954 có sự tham dự đầy đủ của 9 phái đoàn: Trung Quốc, Việt Nam, Liên Xô, Anh, Lào, Pháp, Bảo Đại, Cao-Miên và Mỹ. Trong suốt thời gian diễn ra hội nghị, nhà nhiếp ảnh Vũ Năng An còn lưu lại được những hình ảnh những hoạt động bên ngoài hội nghị: Các phái đoàn nhân dân Pháp, Angiêri, Thụy Sĩ tới Giơnevơ để biểu thị ý chí mong muốn hội nghị đạt tới kết quả lập lại hòa bình ở Đông Dương…

Phần tiếp theo là những hình ảnh chụp trong các cuộc họp báo, tiếp xúc với các nhà lãnh đạo, các cá nhân, các tổ chức quốc tế do đoàn đại biểu Chính phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tổ chức ngay tại trụ sở Đoàn: ngày 31/5/1954, tổ chức họp báo hội đàm với báo chí về tình hình trả thương binh ở Điện Biên Phủ, giải thích những điều cần thiết về vấn đề quy định những khu vực tạm thời đóng quân và sự liên quan mật thiết giữa các vấn đề chính trị và quân sự trong việc lập lại hòa bình ở Đông Dương. Ngày 19/7/1954, sau hơn 2 tháng dự Hội nghị Giơnevơ, đồng chí Phạm Văn Đồng tiếp tục triệu tập một cuộc hội đàm báo chí và nói chuyện về vấn đề thống nhất nước Việt Nam và quan hệ Việt – Pháp. Ngày 22/7/1954, đoàn ta tiếp tục tổ chức buổi họp báo với các nhà báo Đông Nam Á. Tại buổi tiếp, đại diện đoàn Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã nói chuyện về thắng lợi tại hội nghị Giơnevơ và ảnh hưởng của thắng lợi này đối với vấn đề hòa bình ở Đông Nam Á. Ngoài ra, trong suốt thời gian tham dự hội nghị, đồng chí Phạm Văn Đồng có nhiều buổi đón tiếp và gặp gỡ, tiếp xúc riêng với các đoàn, lãnh đạo các nước tham dự hội nghị như: đồng chí Môlôtốp - Ngoại trưởng Liên Xô, đồng chí Chu Ân Lai- Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc…

Những hình ảnh chụp trong buổi họp báo qua ống kính của nhà nhiếp ảnh Vũ Năng An đã phản ánh được không khí thân thiện cởi mở giữa các bên tham gia. Đoàn đại biểu nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã trao tặng cho các đại biểu quốc tế bức chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh- vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc Việt Nam mà phái đoàn mang theo.

Phần cuối cùng là những hình ảnh chụp đoàn đại biểu Việt Nam Dân chủ cộng hòa sau khi rời Hội nghị Giơnevơ về nước. Đoàn đã ghé thăm Đức, Liên Xô, Trung Quốc: ảnh chụp đồng chí Phạm Văn Đồng duyệt đội danh dự tại sân bay Thủ đô Béclin, Đức, ngày 24/7/1954. Tại Liên Xô, đồng chí Môlôtốp - Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Liên Xô cùng các vị đại diện chính phủ Liên Xô, các đại sứ Trung Quốc, Triều Tiên, Việt Nam ra đón đoàn ở trường bay Mátxcơva, ngày 26/7/1954. Trong thời gian thăm Liên Xô, đoàn đã đi viếng mộ các vị lãnh tụ Lênin và Stalin tại Mátxcơva, ngày 28/7/1954; thăm triển lãm nông nghiệp Liên Xô, ngày 29/7/1954. Sau đó đoàn rời Mátxcơva lên đường ghé thăm nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa, ngày 2/8/1954. Thủ tướng Chu Ân Lai và các vị đại diện chính phủ nước cộng hòa nhân dân Trung Hoa ra trường bay đón chào phái đoàn và tổ chức tiệc chiêu đãi chúc mừng thành công của đoàn đại biểu nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa vừa giành thắng lợi tại hội nghị Giơnevơ. Tại buổi chiêu đãi, Phó Thủ tướng Phạm Văn Đồng đọc diễn văn chào mừng và cảm tạ Chính phủ và nhân dân nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Cùng dự buổi chiêu đãi có các đồng chí lãnh đạo của Trung Quốc: Lưu Thiếu Kỳ, Chu Đức. Trong thời gian ở Trung Quốc, Phái đoàn có dịp đi tham quan Cố Cung ở Thủ đô Bắc Kinh. Tối 4/8/1954, Phái đoàn từ biệt Thủ đô Bắc Kinh ra ga xe lửa trở về nước. Phó Thủ tướng Phạm Văn Đồng cùng Thủ tướng Chu Ân Lai duyệt đội danh dự ra tiễn phái đoàn ở nhà ga. Đi qua Nam Ninh, đoàn đến thăm khu học xá Việt Nam, toàn thể nhân viên và học sinh đã mít tinh để hoan nghênh mừng đoàn và thắng lợi của hội nghị Giơnevơ. Các vị đại diện tỉnh Quảng Tây và thị xã Nam Ninh đã tiếp đón và tiễn đưa đoàn đến Mục Nam Quan, 10/8/1954. Quân đội và nhân dân ta đón chào và hoan nghênh đoàn tại thị xã Thái Nguyên.

Trải qua 60 năm, nhưng giá trị và ý nghĩa của Hội nghị Giơnevơ vẫn còn nguyên vẹn. Ngay sau khi Hội nghị Giơnevơ kết thúc, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết trong Lời kêu gọi sau khi Hội nghị Gionevơ thành công . Người khẳng định: Hội nghị Giơnevơ đã kết thúc. Ngoại giao ta đã thắng lợi to. Thắng lợi tại Hội nghị Giơnevơ là bài học, là kinh nghiệm thực tiễn cho ngoại giao Việt Nam trong bối cảnh hội nhập quốc tế như hiện nay. Sự đấu tranh khôn khéo, mềm dẻo và hết sức linh hoạt trên các mặt trận đặc biệt là mặt trận ngoại giao là sách lược vô cùng quan trọng dù trong thời chiến cũng như thời bình.

Cuốn album ảnh về đoàn đại biểu Chính phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa do Phó Thủ tướng Phạm Văn Đồng dẫn đầu sang dự và kí kết Hiệp định Giơnevơ năm 1954 do nhà nhiếp ảnh Vũ Năng An chụp đã phán ánh chân thực thời khắc trọng đại của lịch sử dân tộc. Đồng thời cũng ghi lại được những hình ảnh hoạt động sôi nổi của những nhà chính trị, nhà ngoại giao Việt Nam trên bước đường đấu tranh giành độc lập tự do cho dân tộc. Cuốn album là một bằng chứng lịch sử mang đậm dấu ấn không thể phai mờ góp phần vào kho tàng đấu tranh cách mạng của dân tộc Việt Nam./