Sáng ngày 4/9/2019, tại Hà Nội, Bảo tàng Hồ Chí Minh tổ chức Lễ tiếp nhận tranh cổ động chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh của Cựu binh Pháp - ông Pierre Flamen, do nhà văn, nhà báo, dịch giả gốc Việt, Hiệu Constant chuyển tặng.

Bức tranh cổ động Chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh in trên giấy dó do ông Pierre Flamen
trao tặng Bảo tàng Hồ Chí Minh. Ảnh: BTHCM

Đến dự buổi lễ tiếp nhận, về phía trao tặng, đại diện chủ hiện vật và khách mời có bà Hiệu Constant và phu quân ông Claude Constant; ông Nguyễn Hữu Thỉnh, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam; Đạo diễn Đặng Nhật Minh, nguyên Tổng Thư ký Hội Điện ảnh Việt Nam; bà Nguyễn Thúy Quỳnh, Phó Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật, Tổng Biên tập Báo Văn nghệ Thái Nguyên là người kết nối để đưa hiện vật về Bảo tàng Hồ Chí Minh. Về phía Bảo tàng Hồ Chí Minh có TS. Vũ Mạnh Hà, Giám đốc bảo tàng Hồ Chí Minh; TS. Phạm Thị Thanh Mai, Phó Giám đốc Bảo tàng Hồ Chí Minh và đại diện lãnh đạo, viên chức các phòng chuyên môn…

Phát biểu tại buổi lễ tiếp nhận hiện vật, bà Hiệu Constant là người được ông Pierre Flamen tin tưởng, ủy thác nhờ chuyển hiện vật về Việt Nam và trao tặng cho Bảo tàng Hồ Chí Minh cho biết: Bà rất vui mừng khi về Việt Nam lần này vì được đại diện cho một Cựu binh Pháp đã từng tham chiến trong chiến dịch Điện Biên Phủ tại Đông Dương trao lại bức tranh cổ động chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh cho Bảo tàng Hồ Chí Minh. Bức tranh đã được ông Pierre Flamen tìm được từ cuối năm 1949 trong một lần đi trinh sát địa hình, ông Pierre Flamen đã phát hiện bức tranh cổ động Chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh được dán trên Bảng tin bằng tre nứa thuộc khu vực Việt Minh kiểm soát, ông đã gỡ bức tranh và đem về đơn vị cất giữ. Năm 1951, nhân chuyến về Pháp nghỉ phép, ông Pierre Flamen đã mang theo bức tranh này về nước và nâng niu, gìn giữ từ đó đến nay.

Tham gia chiến trường Việt Nam, bốn lần bị bắt, tháng 11 năm 1954, ông Pierre Flamen trở về Pháp, hành trang mang theo hầu như không có gì nhưng ông vẫn nâng niu, giữ gìn bức tranh Chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh. Tháng 8 năm 2019, sau hơn 70 năm cất giữ, ông Pierre Flamen đã nhờ bà Hiệu Constant chuyển về Việt Nam để tặng Bảo tàng Hồ Chí Minh.

Cựu binh Pháp Pierre Flamen tâm sự khi quyết định trao tặng lại bức tranh cho Bảo tàng Hồ Chí Minh: “Tôi cũng hơi tiếc, vì tôi thực sự thích và lưu luyến bức tranh, nhưng tôi nghĩ nó xứng đáng được ở nơi nó cần ở, với lịch sử. Tôi nghĩ rằng có thể người dân Việt Nam rất ngạc nhiên khi thấy một người lính Pháp đem bức tranh này theo mình, nhưng với tôi, đây là một kỷ niệm quí báu. Đây dù sao cũng là một bức tranh được thực hiện rất tỉ mỉ và tài năng, một dạng thủ pháp, hình ảnh rất giống, đơn giản nhưng hiệu quả. Đó chính là vị Chủ tịch của các bạn, ông đã qua đời nhưng mãi vẫn là Chủ tịch của các bạn...”.

Tận mắt xem bức tranh và chứng kiến ông Pierre Flamen trao tặng bức tranh, ông Claude Constant chia sẻ cảm xúc với tư cách là một người Pháp: “Tôi đã rất xúc động trước câu chuyện của ông Flamen khi gặp ông ấy. Và tôi thấy hết sức kỳ diệu, trong cuộc chiến tranh khắc nghiệt là thế nhưng ông vẫn nhận ra giá trị hiển nhiên của tấm áp phích, ông đã lấy và cất giữ từ cuối những năm 1940. Về cá nhân, tôi rất hoan hỉ khi thấy ông tặng lại bức tranh này cho Hà Nội, Việt Nam...”.

Ông Claude Constant cho rằng: “Chúng ta đang ở thời kỳ cách cuộc chiến hơn 60 năm, đã đến lúc hai nước chúng ta cần trao đổi những giá trị văn hóa của chúng ta, thay đổi tất cả những gì mà chúng ta đã có trong lịch sử trước đây để xây dựng tương lai. Việc một cựu binh Pháp tặng lại bức tranh này cho Việt Nam, theo tôi là biểu tượng của sự hòa giải và sự tái tạo cần thiết giữa hai nước...”.

Bức tranh cổ động Chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh do họa sỹ Phan Văn Doãn minh họa, được Ty Truyền thông Yên Bái phát hành nhân kỷ niệm lần thứ 59 ngày sinh của Hồ Chủ tịch. Tranh in trên giấy dó, kích thước 30 x 42 cm.

Bản phác họa địa điểm nơi tìm được bức tranh do ông Pierre Flamen nhớ và vẽ lại cách đây
10 năm. Ảnh: BTHCM

Kèm theo bức tranh Chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh, ông Pierre Flamen còn gửi tặng Bảo tàng Hồ Chí Minh bản phác họa địa điểm nơi tìm thấy bức tranh do ông nhớ và vẽ lại cách đây 10 năm.

TS. Vũ Mạnh Hà, Bảo tàng Hồ Chí Minh nhận bức tranh cổ động Chân dung Chủ tịch
Hồ Chí Minh do Bà Hiệu Constant thay mặt ông Pierre Flamen trao tặng. Ảnh: BTHCM

Tại buổi lễ tiếp nhận hiện vật, bà Hiệu Constant thay mặt ông Pierre Flamen trao bức tranh cho Bảo tàng Hồ Chí Minh. TS. Vũ Mạnh Hà tiếp nhận bức tranh và trao thư cảm ơn của Bảo tàng Hồ Chí Minh cho bà Hiệu Constant và nhờ bà Hiệu Constant chuyển thư cảm ơn và quà tặng của Bảo tàng đến ông Pierre Flamen.

TS. Vũ Mạnh Hà trao thư cảm ơn của Bảo tàng Hồ Chí Minh cho bà Hiệu Constant và nhờ bà Hiệu Constant chuyển thư cảm ơn và quà tặng của Bảo tàng đến ông Pierre Flamen. Ảnh: BTHCM

TS. Phạm Thị Thanh Mai, Phó Giám đốc Bảo tàng Hồ Chí Minh đã chia sẻ niềm vui mừng khi được tiếp nhận bức tranh cổ động Chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh do Cựu binh Pháp Pierre Flamen gửi tặng qua nhà văn Hiệu Constant đến Bảo tàng Hồ Chí Minh - kỷ vật mà đã có nhiều cá nhân, tổ chức muốn sưu tầm nhưng ông đã quyết định tặng Bảo tàng Hồ Chí Minh để Bảo tàng gìn giữ và phát huy giá trị. Bày tỏ sự trân trọng tình cảm của ông Pierre Flamen đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh và sự tin tưởng của ông dành cho Bảo tàng Hồ Chí Minh. Và Bảo tàng Hồ Chí Minh cũng cảm ơn bà Hiệu Constant cùng phu quân đã giúp đỡ sưu tầm, cung cấp thông tin, vận chuyển an toàn, chu đáo bức tranh Chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh và trao lại cho Bảo tàng.

TS. Phạm Thị Thanh Mai, Phó Giám đốc Bảo tàng Hồ Chí Minh phát biểu tại lễ tiếp nhận
hiện vật. Ảnh: BTHCM

TS. Phạm Thị Thanh Mai chụp ảnh lưu niệm vùng vợ chồng bà Hiệu Constant và bà
Nguyễn Thúy Quỳnh tại lễ tiếp nhận hiện vật. Ảnh: BTHCM

Bức tranh cổ động Chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh là một hiện vật mang giá trị lịch sử, giá trị thẩm mỹ..., thể hiện tình cảm và lòng kính yêu Chủ tịch Hồ Chí Minh. Trong thời gian tới, Bảo tàng Hồ Chí Minh sẽ tiếp tục nghiên cứu, tìm kiếm thêm thông tin liên quan đến hiện vật và tiến hành các khâu công tác nghiệp vụ để bảo quản và phát huy lâu dài giá trị hiện vật này.

Phòng Truyền thông Bảo tàng Hồ Chí Minh