Trên khắp cả nước những ngày này, không khí chuẩn bị cho bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và Hội đồng Nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016- 2021, cơ bản đã hoàn tất. Đây là một sự kiện chính trị trọng đại của đất nước, ngày hội của toàn dân. Nhớ về kỳ bầu cử Quốc hội khóa II năm 1960, bà Đoàn Thị Điền - cán bộ Trường Đại học Nông nghiệp I (giai đoạn 1964 - 1991) xúc động kể cho chúng tôi về sự kiện Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tham gia bầu cử tại khu dân cư của bà cách đây hơn 6 thập kỷ.
Bà Đoàn Thị Điền sinh năm 1935 tại Hà Nội. Thời gian từ năm 1954 - 1964, gia đình bà sống ở phố Quán Thánh, tiểu khu 2, khu Trúc Bạch, Ba Đình, Hà Nội. Những năm tuổi trẻ, bà tích cực tham gia các hoạt động của khu phố và Đoàn Thanh niên: Thành viên Ban Chấp hành Chi đoàn II Trúc Bạch; đội chống di cư vào Nam; đội xóa nạn mù chữ; thành viên đội vệ sinh khu phố và tổ phó tổ dân phố…
Trong cuộc đời, bà Đoàn Thị Điền đã may mắn bốn lần được gặp Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhưng kỷ niệm sâu sắc và để lại nhiều dấu ấn nhất với bà, đó là lần thứ tư, khi Người đến bỏ phiếu bầu cử đại biểu Quốc hội khóa II, tại tổ 52, khu Trúc Bạch, thuộc đơn vị bầu cử số 1 khu Ba Đình, Hà Nội- nơi bà sinh sống.
Chủ tịch Hồ Chí Minh bỏ phiếu bầu cử đại biểu Quốc hội khóa II, tại tổ 52, khu Trúc Bạch, thuộc đơn vị bầu cử số 1 khu Ba Đình, Hà Nội. Ảnh: BTHCM
Bà Đoàn Thị Điền cho biết, để chuẩn bị cho cuộc bầu cử Quốc hội khóa II diễn ra vào ngày 8 tháng 5 năm 1960, bà cùng một số cán bộ chủ chốt của Đoàn Thanh niên và khu phố tham gia vào Ban bầu cử. Khi đó, tổ bỏ phiếu 52 đặt tại Trường Tiểu học Phan Đình Phùng, phố Cửa Bắc (cũ), nay là Trường THPT Phan Đình Phùng. Công tác chuẩn bị được tiến hành chu đáo: từ việc mượn vải của Công ty Bông Vải sợi về trang trí khẩu hiệu, làm cờ và băng rôn cho đến việc học Luật Bầu cử và hướng dẫn nhân dân bầu cử đúng luật.
Buối tối trước ngày bầu cử, Ban bầu cử phải đi kiểm tra lại nơi bỏ phiếu lần cuối, xem thiếu sót gì còn kịp thời bổ sung. Bà nhớ lời đồng chí phụ trách, nhắc nhở trước khi về: “Ngày mai, các đồng chí phải ăn mặc quần áo chỉnh tề, trong giờ làm việc phải chấp hành nghiêm chỉnh nội quy và tuyệt đối không được rời xa vị trí của mình”.
Ngày bầu cử cũng đã đến, ngày 8/5/1960, Ban bầu cử có mặt ở vị trí công tác từ rất sớm. Bà Điền kể: Gần đến giờ khai mạc, một cán bộ đến đưa tôi một lá phiếu rồi bảo: “Đây là phiếu của người công dân số 1, sẽ bỏ ở đơn vị mình, đơn vị vinh dự được đón tiếp”.
Cầm lá phiếu trên tay, còn ngỡ ngàng, bỗng bà nghe thấy tiếng ồn ào xen lẫn tiếng hô vang từ phía ngoài sân trường: “Bác Hồ muôn năm, Bác Hồ muôn năm!”.
Nhìn ra, bà thấy Bác mặc bộ quần áo ka ki màu vàng nhạt, Người tiến đến trước bàn của bà. Còn đang bàng hoàng và xúc động, hai tay run run cầm lá phiếu, bà lý nhí: “Thưa Bác”! rồi trao lá phiếu cho Người.
Chủ tịch Hồ Chí Minh nhận phiếu bầu cử đại biểu Quốc hội khóa II, tại tổ 52, khu Trúc Bạch, thuộc đơn vị bầu cử số 1 khu Ba Đình, Hà Nội (Bà Đoàn Thị Điền đứng thứ hai từ phải qua). Ảnh: BTHCM
Bà kể tiếp: Tôi dõi theo bóng Bác sang phòng gạch phiếu. Có một số nhiếp ảnh đi theo định chụp, Bác liền xua tay và nói: “Đây là chỗ bí mật, các chú không được đến gần!”. Người cầm bút chì và thước kẻ gạch phiếu, rồi gập lại, bỏ phiếu vào hòm được đặt ở giữa hội trường. Người còn cẩn thận gõ nhẹ trên nắp thùng, để phiếu lọt hẳn xuống.
Bỏ phiếu xong nhìn xuống, Bác thấy trên bàn có đặt tấm biển: “Bàn giúp người không biết chữ”. Bác bảo ngay: “Bác mong từ các cuộc bầu cử sau, không phải để bàn này nữa. Các cô, các chú phải tích cực xóa nạn mù chữ ở khu phố và trên cả nước, để không còn người mù chữ. Bác mong rằng, đất nước mình sẽ có nhiều người giỏi, có tri thức để xây dựng đất nước giàu đẹp, văn minh và lớn mạnh, sánh vai với các cường quốc trên thế giới”. Những lời căn dặn ấy của Bác, được bà luôn nhớ.
Từ đó đến nay trải qua hơn 10 kỳ Quốc hội, gia đình bà Đoàn Thị Điền đã chuyển về sống ở phường Thanh Nhàn, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội, nhớ lời Bác dặn dù trong công tác và cuộc sống có giai đoạn còn khó khăn, vất vả nhưng bà luôn thực hiện tốt nhiệm vụ của mình trong sự nghiệp đào tạo và nuôi dạy các con trưởng thành. Mỗi kỳ bầu cử đại biểu Quốc hội và Hội đồng Nhân dân các cấp, gia đình bà Điền luôn hưởng ứng tích cực và chấp hành tốt nội quy, luôn bỏ phiếu sớm và động viên các con, cháu thực hiện bầu cử nhanh, gọn đạt kết quả tốt đẹp.
Cuộc bầu cử Quốc hội khóa XV và Hội đồng Nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016- 2021 đến gần, tổ chức vào lúc chúng ta đang tích cực triển khai quán triệt Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, tập trung xây dựng bộ máy Nhà nước ngày càng trong sạch, vững mạnh; cuộc đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí và các biểu hiện tiêu cực khác đang có được những thành công bước đầu nhưng cũng đặt ra nhiều thách thức lớn, đặc biệt dịch bệnh Covid-19 đã ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc bầu cử lần này. Vì vậy, để góp phần thành công cho cuộc bầu cử trước Đại dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp, mỗi người dân cần tuân thủ chặt chẽ quy định 5K, tạo nên sự an toàn cho Ngày hội của toàn dân. Đồng thời, cần hiểu rõ quyền và trách nhiệm của mình trước lá phiếu. Tích cực tham gia bầu cử, sáng suốt lựa chọn những người xứng đáng nhất bầu vào Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp, góp phần tạo ra một đội ngũ cán bộ có đủ đức và tài, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới sáng tạo và hành động quyết liệt vì nước, vì dân...
ThS. Phí Thị Hồng Vân
Bảo tàng Hồ Chí Minh