Chủ tịch Hồ Chí Minh là một lãnh tụ thiên tài, Anh hùng giải phóng dân tộc, Danh nhân văn hóa thế giới. Cuộc đời và sự nghiệp của Người là một bản anh hùng ca, một tấm gương sáng ngời về chủ nghĩa yêu nước, về phẩm chất cộng sản, về đạo đức cách mạng và là nguồn cổ vũ lớn lao đối với các thế hệ người Việt Nam. Tầm vóc và phẩm chất của Người luôn hiện diện trong những di sản vô giá mà Người đã để lại cho hậu thế, đó là: Thời đại Hồ Chí Minh, Tư tưởng Hồ Chí Minh, Đạo đức Hồ Chí Minh, Phong cách Hồ Chí Minh và trong cả những tác phẩm vô giá, những lời di huấn, chỉ dẫn quý báu của Người. Nhân kỷ niệm 130 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890- 19/5/2020), Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật trân trọng giới thiệu đến bạn đọc một số đầu sách tiêu biểu, mới xuất bản về Người như một sự tri ân sâu sắc đối với vị Cha già kính yêu của dân tộc Việt Nam.
1. Xây dựng Đảng trong Công an nhân dân theo tư tưởng Hồ Chí Minh (Đại tướng, GS.TS. Tô Lâm - chủ biên)
Cuốn sách tập trung phân tích những nội dung cơ bản của tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam; đánh giá khái quát những thành tựu nổi bật của công tác xây dựng Đảng trong Công an nhân dân theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; chỉ ra những hạn chế, nguyên nhân và những nhân tố tác động, đồng thời đề xuất một số nhiệm vụ, giải pháp nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác xây dựng Đảng trong lực lượng Công an nhân dân trong thời gian tới.
Đặc biệt, cuốn sách đã đi sâu đánh giá thực trạng công tác xây dựng Đảng theo tư tưởng Hồ Chí Minh của Đảng ủy Công an Trung ương trong nhiệm kỳ 2015-2020. Nhận thức rõ giá trị, ý nghĩa to lớn của tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Đảng, Đảng ủy Công an Trung ương đã quán triệt, ban hành và triển khai thực hiện nhiều chủ trương, biện pháp xây dựng Đảng theo tư tưởng Hồ Chí Minh một cách sáng tạo và đạt được nhiều thành tựu quan trọng trong xây dựng Đảng về tư tưởng, chính trị, tổ chức, đạo đức. Tuyệt đại đa số cấp ủy, lãnh đạo, chỉ huy, cán bộ, đảng viên Công an nhân dân luôn có lập trường tư tưởng, bản lĩnh chính trị vững vàng, có phẩm chất đạo đức cách mạng trong sáng, lối sống giản dị, tác phong, lề lối làm việc khoa học, gương mẫu trên mọi lĩnh vực; các tổ chức đảng trong Công an nhân dân không ngừng được xây dựng, củng cố; trong sạch, vững mạnh, gần gũi với quần chúng nhân dân, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, xứng đáng là lực lượng trọng yếu, tuyệt đối tin cậy của Đảng, Nhà nước và Nhân dân.
Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác xây dựng Đảng trong Công an nhân dân vẫn còn một số hạn chế: có nơi, có lúc, một số cấp ủy, lãnh đạo chưa nhận thức đúng đắn vị trí, vai trò, tầm quan trọng của công tác xây dựng Đảng theo tư tưởng Hồ Chí Minh; chưa quán triệt và thực hiện đúng đắn những lời căn dặn của Người về xây dựng Đảng theo tư tưởng Hồ Chí Minh; công tác tuyên truyền, học tập chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối, nghị quyết của Đảng của một số cấp ủy, tổ chức đảng chưa thực sự hiệu quả; công tác tổ chức cán bộ chưa đảm bảo tính chiến lược, lâu dài;… Những hạn chế đó do những nguyên nhân chủ quan và khách quan, song nguyên nhân chủ quan là chủ yếu.
Nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội đang đặt ra hết sức nặng nề, vì vậy, trong thời gian tới, cần tăng cường đẩy mạnh thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp nhằm tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong Công an nhân dân theo tư tưởng Hồ Chí Minh: nâng cao chất lượng công tác tư tưởng, lý luận; tiếp tục đẩy mạnh xây dựng Đảng trong Công an nhân dân về tư tưởng, chính trị, tổ chức và đạo đức; đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát, đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí trong nội bộ; đồng thời, nâng cao hiệu quả công tác dân vận của lực lượng Công an nhân dân.
2. Tư tưởng Hồ Chí Minh về cách mạng giải phóng dân tộc - Một số vấn đề lý luận và thực tiễn (Nguyễn Việt Hùng, Vũ Thị Thanh Tình, Nguyễn Thị Thu Hà - đồng chủ biên)
Nội dung cuốn sách gồm 3 chương:
Chương I: Cơ sở khởi nguồn tư tưởng Hồ Chí Minh về cách mạng giải phóng dân tộc. Đó là thực tiễn cách mạng Việt Nam và cách mạng thế giới, là sự tiếp thu, kết tinh những giá trị truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc, tinh hoa văn hóa nhân loại, là sự vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào điều kiện cụ thể của nước ta và những phẩm chất, cốt cách hơn người của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Trên cơ cở phân tích những nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về cách mạng giải phóng dân tộc (Chương II), cuốn sách khẳng định những sáng tạo trong tư tưởng của Người về cách mạng giải phóng dân tộc (Chương III). Tư tưởng Hồ Chí Minh về cách mạng giải phóng dân tộc là một hệ thống các quan điểm của Người về mục tiêu, nhiệm vụ của cách mạng thuộc địa; về con đường giải phóng dân tộc, giải phóng xã hội, giải phóng con người; về lực lượng giải phóng dân tộc; về phương pháp, phương thức tiến hành cách mạng, khởi nghĩa vũ trang toàn dân… Đây cũng chính là những luận điểm hết sức sáng tạo của Hồ Chí Minh trong cách mạng giải phóng dân tộc Việt Nam, được thể hiện qua 5 nội dung cơ bản: một là, sáng tạo trong việc lựa chọn con đường giải phóng cho dân tộc Việt Nam; hai là, sáng tạo trong việc giải quyết mối quan hệ giữa cách mạng giải phóng dân tộc ở thuộc địa với cách mạng vô sản ở chính quốc và cách mạng thế giới; ba là, sáng tạo trong xây dựng đảng chính trị ở một nước thuộc địa; bốn là, sáng tạo trong việc xây dựng, tổ chức lực lượng cách mạng; năm là, sáng tạo trong sử dụng phương pháp cách mạng.
Về phương diện lý luận, những cống hiến sáng tạo của Hồ Chí Minh đã góp phần làm phong phú học thuyết Mác - Lênin về cách mạng thuộc địa; bổ sung và phát triển kho tàng lịch sử quân sự hàng ngàn năm của dân tộc Việt Nam; góp phần làm phong phú kinh nghiệm đấu tranh cách mạng của các nước anh em trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng con người, vì hòa bình, tiến bộ của nhân loại. Từ khía cạnh thực tiễn, giá trị của những luận điểm sáng tạo của Hồ Chí Minh được thể hiện rõ nét nhất ở sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam trong cách mạng giải phóng dân tộc ở nước ta. Trải qua quá trình phát triển và trưởng thành, Đảng đã lãnh đạo Nhân dân ta đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác, chính là câu trả lời của thực tiễn đối với lý luận cách mạng giải phóng dân tộc của Hồ Chí Minh, chứng minh đó là quan điểm đúng đắn, cách mạng, khoa học và nhân văn.
Trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế hiện nay, cần tiếp tục nhận thức sâu sắc thêm và vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh với những nội dung, yêu cầu có tính nguyên tắc sau: Thứ nhất, kiên định con đường độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội; Thứ hai, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam “vừa là đạo đức, vừa là văn minh”; Thứ ba, lấy dân làm gốc, phát huy dân chủ, tăng cường đại đoàn kết dân tộc, kết hợp sức mạnh dân tộc và sức mạnh thời đại.
Với những nội dung được nghiên cứu và trình bày, cuốn sách Tư tưởng Hồ Chí Minh về cách mạng giải phóng dân tộc - Một số vấn đề lý luận và thực tiễn là tài liệu tham khảo hữu ích giúp bạn đọc tiếp tục luận giải những luận điểm sáng tạo của Hồ Chí Minh về cách mạng giải phóng dân tộc ở Việt Nam, đồng thời cung cấp cơ sở lý luận cho sự nghiệp đổi mới và phát triển đất nước hiện nay.
3. Triết lý hành động Hồ Chí Minh (TS. Yên Ngọc Trung)
Với 3 chương sách, tác giả đã tập trung làm rõ những khái niệm cơ bản, cơ sở hình thành, bản chất triết lý hành động Hồ Chí Minh; nội dung cơ bản của triết lý hành động Hồ Chí Minh; từ đó, khẳng định những giá trị dân tộc và thời đại của triết lý hành động Hồ Chí Minh.
Triết lý hành động Hồ Chí Minh là sự cô đúc, khái quát sâu sắc về mục tiêu, động lực, nguyên tắc, phương pháp hành động trong cuộc đấu tranh vì sự nghiệp giải phóng và phát triển đất nước thể hiện dưới dạng mệnh đề có trong các bài viết, bài nói và thông qua hành động của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Trên cơ sở nghiên cứu, tổng hợp và phân tích, tác giả chỉ ra những nội dung cơ bản của triết lý hành động Hồ Chí Minh bao gồm:
Triết lý về mục tiêu hành động: Xây dựng sự thống nhất và nền độc lập thực sự của dân tộc chính là mục tiêu đầu tiên trong triết lý hành động của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Người hiểu rõ độc lập dân tộc là điểm khởi đầu, là điều kiện tiên quyết để mang đến tự do, dân chủ và hạnh phúc cho Nhân dân. Nhưng khi đất nước được độc lập rồi thì tự do, hạnh phúc, dân chủ lại trở thành mục tiêu tập trung của mọi hành động. Đây là mục tiêu tập trung, xuyên suốt nhất và Người đã dồn tất cả tâm huyết, sức lực để đạt được mục tiêu đó.
Triết lý về động lực hành động: Đó là động lực từ lòng yêu nước và tinh thần dân tộc, từ sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, từ thực hiện quyền dân chủ của Nhân dân, động lực lợi ích và động lực văn hóa. Mỗi động lực cách mạng có cách thức thể hiện, biểu đạt, phát huy riêng, nhưng luôn thống nhất chặt chẽ, là sự kết hợp nhuần nhuyễn của đạo đức cách mạng và tri thức văn hóa cách mạng trong mỗi con người.
Triết lý về nguyên tắc hành động: Tác giả chỉ ra 5 nội dung cơ bản về nguyên tắc hành động Hồ Chí Minh, đó là: nguyên tắc thống nhất giữa lý luận và thực tiễn; nguyên tắc kiên định mục tiêu hành động; nguyên tắc đồng thuận, thống nhất trong hành động; nguyên tắc nói đi đôi với làm và chí công vô tư.
Về phương pháp trong triết lý hành động Hồ Chí Minh: Với việc phân tích phương pháp hình thành triết lý về mục tiêu hành động, phương pháp phát huy triết lý về động lực hành động, phương pháp quán triệt nguyên tắc hành động, có thể thấy, nội dung phương pháp hành động cũng quán triệt mục tiêu vì Nhân dân, lấy Nhân dân làm trung tâm. Phát huy vai trò của Nhân dân, tự do, hạnh phúc của Nhân dân là trọng tâm để xác định phương pháp hành động.
Có thể khẳng định, mục tiêu, động lực, nguyên tắc, phương pháp hành động là một thể thống nhất, làm nên triết lý hành động Hồ Chí Minh. Phát huy các giá trị triết lý hành động Hồ Chí Minh không chỉ góp phần đem lại những thắng lợi có ý nghĩa quyết định đối với vận mệnh cách mạng và sự phát triển của dân tộc Việt Nam, mà còn có ý nghĩa đối với việc hoạch định kế hoạch hành động cho phù hợp với đường lối, chiến lược phát triển đất nước trong giai đoạn hiện nay.
4. Tư tưởng Hồ Chí Minh về phát triển xã hội (TS. Lê Thị Hằng, PGS.TS. Nguyễn Thị Kim Dung - đồng chủ biên)
Tư tưởng Hồ Chí Minh về phát triển xã hội là một nội dung quan trọng, thể hiện tầm nhìn khoa học và hiện đại của Người, trong đó có những vấn đề mà nhiều lý thuyết phát triển ngày nay đã và đang đặt ra như phát triển toàn diện, phát triển bền vững, phát triển nhân văn. Những vấn đề về mối quan hệ biện chứng giữa kinh tế và xã hội, vật chất và tinh thần… đã được Hồ Chí Minh đề cập sâu sắc trong các bài nói, bài viết và thể hiện sinh động trong thực tiễn Người lãnh đạo xây dựng xã hội mới - xã hội xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam.
Cuốn sách Tư tưởng Hồ Chí Minh về phát triển xã hội đi sâu luận giải về cơ sở hình thành và những nội dung cơ bản của tư tưởng Hồ Chí Minh về phát triển xã hội; khẳng định những giá trị tư tưởng của Người về phát triển xã hội. Trong đó, những giá trị tiêu biểu cần được khẳng định là: tư tưởng Hồ Chí Minh về phát triển xã hội là sự kế thừa và phát triển sáng tạo triết lý phát triển xã hội của dân tộc và nhân loại vào điều kiện cụ thể của Việt Nam; tư tưởng Hồ Chí Minh về phát triển xã hội định hướng sự phát triển của dân tộc; tư tưởng Hồ Chí Minh về phát triển xã hội tiếp tục soi sáng nhiều vấn đề đối với sự phát triển bền vững đất nước hiện nay; tư tưởng Hồ Chí Minh về phát triển xã hội góp phần gợi mở một số vấn đề về phát triển trong thế giới ngày nay.
Với những nội dung được trình bày, cuốn sách góp phần nghiên cứu sâu sắc, thấu đáo về triết lý phát triển Hồ Chí Minh, cung cấp hệ thống luận cứ khoa học mới về phát triển xã hội, bổ sung lý luận cho Đảng và Nhà nước ta trong giai đoạn tìm tòi, khảo nghiệm mô hình và bước đi thích hợp cho thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội tại Việt Nam.
Phạm Hương
Theo Tạp chí Nhịp cầu Tri thức